Het stadsbestuur van Sint-Niklaas geeft zelf het goede voorbeeld door met een ambitieus beheersplan voor haar gebouwen het energieverbruik stevig te drukken

Binnen enkele weken ondertekent Sint-Niklaas de nieuwe burgemeesterconvenant. Hiermee verklaart de stad dat ze de komende jaren efficiënter met energie zal omspringen en het gebruik van duurzame energiebronnen op haar grondgebied zal stimuleren. De CO²-uitstoot beperken behoort ook tot de doelstellingen. Dit engagement heeft invloed op elk beleidsdomein van de stad. Niet in het minst op de eigen gebouwen. Schepen van gebouwen Bart De Bruyne heeft hiervoor een ambitieus plan klaar: “Als de stad burgers en bedrijven wil inspireren en stimuleren om duurzaam met energie om te springen, dan moeten we zelf het voortouw durven nemen.”

Gebouwen is niet meteen de meest in het oog springende bevoegdheid…

Schepen De Bruyne: “Inderdaad. Maar vergis je niet: de stad beheert ongeveer 100 gebouwen. Het onderhoud daarvan neemt een stevige hap uit het stadsbudget. Om nog maar te zwijgen van de jaarlijkse energiekosten… Het was een weloverwogen keuze om gebouwen erbij te nemen. Een groot deel van de CO²-uitstoot van de stad zelf gebeurt immers via onze gebouwen. Met een efficiënter energiebeheer en een aantal doordachte investeringen kunnen we hier mee het verschil helpen maken. Daarnaast ben ik in een vorig leven technisch adviseur geweest bij Scholen Da Vinci, waar ik me bezighield met het beheer van de schoolgebouwen. Die expertise komt mij goed van pas binnen deze bevoegdheid.”

Naar een kleiner maar efficiënter gebruikt en beheerd patrimonium

Meer dan 100 gebouwen in beheer? Is dat niet behoorlijk veel?

“Absoluut. In dit patrimonium zitten evidente gebouwen als het stadhuis en het Welzijnshuis, maar ook kleine buurthuizen en historische gebouwen als de Cipierage. Het doel is om te evolueren naar een kleiner patrimonium dat efficiënter gebruikt en beheerd wordt. Dat is een bijzonder delicate en veelomvattende oefening die de nodige expertise vraagt. Daarom hebben we als stad ingetekend op het project SURE 2050, een project van de Europese Unie dat ook door de provincie ondersteund wordt. Via die weg verhogen we de knowhow van de stad om niet alleen ons gebouwenbestand duurzamer te maken en de energie- en onderhoudsfactuur naar beneden te krijgen. Ook willen we inspelen op nieuwe noden, multifunctioneel gebruik van de gebouwen en het ontwikkelen van een gezond binnenklimaat.”

Gegarandeerde energiebesparing via een EPC

In de meerjarenplanning is een stevige som (10,6 miljoen euro) uitgetrokken voor een EPC, een ‘Energie Prestatie Contract’. Wat moeten we hieronder verstaan?

“In de praktijk betekent dit dat we op zoek gaan naar een externe partner, een zogenaamde ESCO of Energy Service Company. Dit bedrijf krijgt voor een periode van 10 jaar het energiebeheer van 9 gebouwen in de stad in handen. Gedurende die tijd moet deze partner voor deze gebouwen instaan voor het onderhoud én een vooraf bepaalde energiebesparing realiseren. De voorwaarden waaraan de ESCO moet voldoen, worden vastgelegd in een EPC of Energie Prestatie Contract. Belangrijk om weten: haalt het bedrijf deze doelstellingen niet, dan moet het een boete betalen. Op die manier stellen we een energiebesparing tussen de 25 en 40 % voorop om zo onze investeringen terug te verdienen. De 9 gebouwen die in het contract opgenomen zullen worden, zijn de twee gemeentescholen, de academies, de schouwburg, het Welzijnshuis, het Politiehuis, twee sporthallen en het SteM.”

Bij die opdracht hoort ook een nieuw energiemanagementsysteem?

“Inderdaad. Op dit moment hebben we geen uniform systeem om het energieverbruik binnen onze gebouwen te monitoren. Met dit geautomatiseerde systeem kunnen we een goede analyse maken en tegelijk ook energieverlies of bijvoorbeeld lekken vaststellen. Het bespaart de stadsdiensten zo heel wat tijd en energie. En een grondige diagnose is noodzakelijk om tot een goede remedie te komen. Met deze maatregel streven we een energiebesparing tot 15% na in ál onze stadsgebouwen. Ook de 9 geselecteerde stadsgebouwen zullen op die manier eerst volledig gescreend worden alvorens het energiebedrijf aan de slag gaat.”

Alle nieuwe gebouwen Bijna Energieneutraal

Hoe staat het met de nieuwe gebouwen die de stad de komende jaren zal optrekken?

“Ook daar willen we het goede voorbeeld geven. BEN of Bijna Energie Neutraal is de norm voor alle gebouwen in 2050. De nieuwe stadhuisvleugel is het eerste stadsgebouw dat volgens dit principe gebouwd wordt. Zo wordt de warmte van de aarde gebruikt om deze vleugel te verwarmen en af te koelen, met een minimum aan CO²-uitstoot als gevolg. Deze lijn trekken we ook door naar alle nieuw te bouwen stadsgebouwen. Daarmee is de kous nog niet af. We maakten van klimaat één van de 6 programma’s waar we deze legislatuur met bijzondere aandacht aan zullen werken. Zo garanderen we dat we bij onze grote werven (Grote Markt, Heymanplein, …) telkens ook aandacht hebben voor de klimaatdoelstellingen en werken we zo aan een duurzame stad.”