De voorbije maanden werkte het management van Eandis in alle stilte een deal uit, waarbij 14 procent van het bedrijf verkocht zou worden aan 'State Grid Corporation of China', het grootste elektriciteitsbedrijf ter wereld. Op 3 oktober zal onze gemeentelijke vertegenwoordiger in Eandis op de bijzondere algemene vergadering mee beslissen of hij deze deal, dat ons bindt voor de komende 100 jaar, al dan niet zal goedkeuren. Zijn standpunt zal worden bepaald door deze raad: 41 gemeenteraadsleden, verkozen om de belangen te verdedigen van onze inwoners, stuk voor stuk Eandis-klanten. Het stroom-en gasnet dat vandaag in onze steden en dorpen loopt, vormt de ruggengraat van de Vlaamse energieverdeling. Zo'n net is voor elke samenleving van essentieel belang. De kosten daarvan maken nu al een groot deel uit van de factuur die men maandelijks betaalt. Eandis zal ook een cruciale rol spelen in de overgang naar hernieuwbare energie. We zijn dan ook van mening dat het energienetwerk van de toekomst in publieke en Vlaamse handen moet gehouden worden. Volgens Groen is een intrede van Vlaanderen in vers kapitaal dat Eandis momenteel zoekt daarom nog steeds een voor de hand liggende keuze, zowel vanuit strategisch, economisch als politiek oogpunt. Er zijn ook nog mogelijkheden bij de financieringsintercommunales. Waarom werd hun kapitaalsinbreng afgeblokt op maximaal 100 miljoen euro? En er zijn nog heel wat financiële middelen bij de burgers die gemobiliseerd zouden kunnen worden om te investeren in de toekomst van onze energienetten. Waarom werden deze mogelijkheden niet eerst grondig onderzocht en geprobeerd? Blijkbaar heeft men meer vertrouwen in een Chinees staatsbedrijf en dus zullen dividenden en macht van het Vlaamse energienetwerk in plaats van naar de Vlaamse bevolking steeds meer naar China vloeien.

  Het voorstel van de Chinese participatie dat nu voorligt, biedt volgens ons geen structurele oplossing voor Eandis en vormt mogelijk zelfs een bedreiging voor de gemeentelijke aandeelhouders. De Chinezen zullen mee strategische beslissingen kunnen nemen en toegang krijgen tot cruciale data over ons energienetwerk. Het zorgt er tevens voor dat de winsten naar het buitenland vloeien in plaats van naar onze lokale economie. We zullen ze immers hard nodig hebben voor de transitie naar de groene economie mét een duurzaam energienet als ruggengraat. En hier rijst de vraag of State Grid Corporation of China diezelfde duurzame ambitie koestert, nu blijkt dat ze volop de kaart speelt van kernenergie. Getuige daarvan hun aandeel in de nieuwe superkerncentrale in Engeland en gelijkaardige projecten in Roemenië en Turkije. Om al die redenen roepen we onze collega's op het Eandis-voorstel, net als ons, niet goed te keuren en na te denken over een andere aanpak. Ik zou willen eindigen met een terechte bekommernis van Geert Noels, een vooraanstaand econoom: "Zijn we vandaag zo wanhopig dat we iets dat we zelf kunnen financieren zouden verkopen aan een dubieuze Chinese partner? Ik denk dat we binnen tien jaar hierop gaan terugkijken en zeggen: 'Hoe dom konden we zijn om zoiets strategisch te verkopen aan de Chinezen om een kortetermijnsfinanciering op te lossen.'"

Wat Groen betreft hoeft het zelfs niet zover te komen. Maar dat ligt mede in onze handen, beste collega's.