De afgelopen jaren breidde Sint-Niklaas het aantal straten met zone 30 al gevoelig uit. Niet enkel in de kernstad, maar ook in de kernen van de deelgemeentes werd 30 km/u meer en meer de norm. Met de gemeenteraadsbeslissing van 28 mei worden ook de laatste gaten ingevuld: de hele stad binnen de rondweg én de dorpskernen van de deelgemeentes zijn voortaan zone 30. Groen Sint-Niklaas zette mee de schouders onder deze beslissing. Met een duidelijk afgebakende zone 30 zetten we een reuzenstap richting meer verkeersveiligheid én (verkeers)leefbaarheid.

Het draagvlak om een snelheidslimiet van 30 km/u te hanteren op plaatsen waar motorvoertuigen en kwetsbare weggebruikers samenkomen, wordt steeds groter. Binnen wetenschappelijke kringen bestond er al langer consensus, maar ook beleidsmakers en een groot deel van de burgers zijn vragende partij. 30 wordt meer en meer de norm, met afwijkingen naar 50 km/u waar dit veilig kan. Deze lijn wordt ook doorgetrokken naar Sint-Niklaas: op een aantal goed uitgeruste wegen als de Hofstraat, de Parklaan en de Spoorweglaan – die ook belangrijke ontsluitingswegen zijn – blijft de limiet 50 km/u. Waar dit vroeger de norm was, zijn dit nu de uitzonderingen. Met andere woorden: 30 wordt het nieuwe 50.

Een boost voor de verkeersveiligheid

Het verlagen van de snelheidslimiet maakt het verkeer onmiskenbaar veiliger. Uit de cijfers in Sint-Niklaas blijkt dat 50 % van de ongevallen met fietsers plaatsvindt op een plaats die binnenkort zone 30 wordt. In 80 % van de gevallen is er een motorvoertuig bij betrokken. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat het risico op overlijden of ernstige verwondingen bij fietsers vijf keer lager ligt bij 30 km/u. Ook bij ongevallen waarbij enkel motorvoertuigen betrokken zijn is de impact veel minder groot. Het verschil in remafstand tussen 30 en 50 km/u is aanzienlijk: 12.9 meter bij een snelheid van 30 km/u tegenover 26.8 meter bij 50 km/u. Elke verkeersdode is er een te veel. Het is onze ambitie om het aantal verkeersdoden in de stads- en dorpskernen drastisch naar beneden te krijgen om finaal op 0 te eindigen.

Handhaving én een opstap naar een aangepast wegbeeld

De verdere uitbreiding van de zone 30 heeft het voordeel van de duidelijkheid. Een aaneengesloten zone 30 zonder te veel wisselende snelheidsregimes maakt het logischer en leesbaarder voor de bestuurder. Met deze beslissing is het verhaal nog niet rond. Enkel met een papieren limiet los je het probleem nog niet op: een sterke handhaving is noodzakelijk. De snelheidscontroles zullen in functie daarvan opgedreven worden. Daarnaast moet er in de komende jaren nog verder ingezet worden op het aanpassen aan het wegbeeld. Brede en rechte stukken weg verleiden chauffeurs om het gaspedaal in de duwen. Op die manier komt er op termijn meer plaats voor zwakke weggebruikers en vergroening. In sommige stukken van de stad, zoals bij de heraangelegde winkelwandellus, wordt dit al consequent toegepast. Zo wordt het verschil tussen straten met verschillende snelheidsregimes ook in de straatinrichting duidelijk leesbaar.

Naar leefbaardere buurten

Naast verkeersveiligheid heeft een zone 30 ook een invloed op de algemene leefbaarheid. Een baanbrekende studie van de Engelse stedenbouwkundige Donald Appleyard uit de jaren ’80 toonde al aan dat straten met veel, druk en snel verkeer een stevige rem zetten op de sociale contacten tussen omwonenden (zie afbeelding hieronder). Een autoluwe buurt heeft met andere woorden een positieve impact op de leefkwaliteit in de buurt. Dit is niet voor niets één van de krachtlijnen van het mobiliteitsplan van de stad Sint-Niklaas dat o.a. vertaald wordt in het circulatieplan.

Geen impact op de doorstroming

Bovendien heeft een verlaagde snelheidsnorm nog andere gevolgen. Minder uitstoot en dus een betere algemene luchtkwaliteit en minder geluidsoverlast bijvoorbeeld. Op de verkeersdoorstroom heeft de invoering van zone 30 amper effect: studies tonen overtuigend aan dat de duurtijd van trajecten nagenoeg ongewijzigd blijft. Dat de invoering van een zone 30 meer files zou veroorzaken is dus een (hardnekkige) mythe. Enkel door verder in te zetten op de zogenaamde modal shift en mensen te overtuigen om zo veel mogelijk voor andere vervoersmiddelen dan de auto te kiezen kan het fileprobleem ingedijkt worden.

Meer weten? Bekijk dan zeker het webinar van mobiliteitsexpert professor Dirk Lauwers van Universiteit Antwerpen: https://www.vvsg.be/kennisitem/vvsg/mobibaden-2021

Interessant en zeer toegankelijk is ook het boek 'Het recht van de snelste' van Thalia Verkade en Marco Te Brömmelstroet (De Correspondent, 2020)

De huidige en nieuwe zone 30 op kaart

Bestaande zone 30 (oranje) en nieuwe zone 30 (paars) in Sint-Niklaas

Bestaande zone 30 (geel en nieuwe zone 30 (paars) in Nieuwkerken

Bestaande zone 30 (geel) en nieuwe zone 30 (paars) in Belsele

Bestaande zone 30 (geel) en nieuwe zone 30 (paars) in Puivelde

Bestaande zone 30 (geel) en nieuwe zone 30 (paars) in Sinaai