Wildlife in de stad

30 Mei 2023

Wildlife in de stad

Bepaalde wilde diersoorten gedijen ook in de stad erg goed. Vooral oude historische gebouwen als kerken bieden interessante mogelijkheden voor onder andere roofvogels en vleermuizen.

Ook in het centrum van Sint-Niklaas hebben bepaalde wilde diersoorten zich goed aan het leven in de stad aangepast. Zo is er al geruime tijd een vossenburcht in de buurt van het voormalige voetbalstadion waar jaarlijks welpen gespot worden.

De bekendste inwoners zijn wellicht de slechtvalken. Al sinds 2015 hebben ze een vaste broedstek gevonden in de toren van de Onze Lieve Vrouwkerk. In de jaren '70 en '80 van de vorige eeuw was de soort in Vlaanderen uitgestorven. Sinds een slechtvalkenpaartje in 1996 in een nestkast hoog en droog op de koeltoren van de kerncentrale in Doel een eerste jong grootbracht, is de soort aan een opmars bezig in Vlaanderen. 

Slechtvalken in de kerktoren

Schepen voor natuur Wout De Meester hielp de beestjes in onze stad een handje: "In de jaren '90 is men begonnen om systematisch nestkasten voor slechtvalken aan te brengen op torens. Zo wilde men deze vogels terug naar België lokken en een stabiele broedpopulatie opbouwen. Dat is gelukt: de kasten zijn spontaan door wilde exemplaren ontdekt. Deze dieren kunnen ook goed in stedelijk gebied gedijen, waar ze zich onder andere te goed doen aan de talrijk aanwezige duiven. Het zijn wellicht nazaten van de valken op de koeltorens in Doel die in 2015 hun oog lieten vallen op de Onze Lieve Vrouwetoren in onze stad. Oorspronkelijk bouwden ze een nest achter de wijzerplaat, maar dat bleek geen geschikte plaats. Door een nestkast aan te brengen boden we ze een alternatief waar ze snel en met succes hun intrek in namen."

Webcam

Sindsdien broedt het paar elk jaar een legsel uit in Sint-Niklaas. Sinds 2016 kan je de valken ook via een webcam volgen. "Begin april start het broedseizoen. Een tweetal maanden later vliegen de jongen al uit. Je kan hen gedurende die periode op de voet volgen via een webcam. De afgelopen jaren hebben de valken telkens 2 à 3 jongen grootgebracht," aldus schepen De Meester. De slechtvalken spelen een belangrijke rol in het inperken van de duivenpopulatie in de stad. 

Historische gebouwen als kraamkamer

Historische gebouwen kunnen echter ook een cruciale rol spelen voor andere wilde diersoorten. Zo vinden vleermuizen er tijdens de zomermaanden een ideale plaats voor hun kraamkolonies. "De jongen van vleermuizen komen volledig naakt ter wereld. Zij hebben nood aan een warme en rustige plaats. De daken van kerken en andere historische gebouwen bieden de ideale omstandigheden," vertelt schepen De Meester. En daar wringt het schoentje. Vandaag worden dakgebinten vaak hermetisch afgesloten om energie te besparen of krijgen ze een nieuwe publieke invulling. Het aantal plaatsen waar vleermuizen in de zomer terechtkunnen, is zo erg beperkt geworden. "De renovatie van het dak van de Sint-Andreas- en Ghislenuskerk hebben we samen met het Agentschap Natuur en Bos daarom vleermuisvriendelijk aangepakt. We hebben voldoende mogelijkheden voorzien waar ze in en uit kunnen vliegen en hebben op verschillende plaatsen vleermuiskasten opgehangen. De diertjes kunnen zich ook tussen verschillende ruimtes in het gebinte en de toren verplaatsen," schetst schepen De Meester.

Nuttige dieren

Vleermuizen zijn bijzonder nuttige dieren. Ze zijn verzot op muggen en spinnen. Hoewel ze behoorlijk klein en licht zijn, kunnen ze toch behoorlijke hoeveelheden insecten verorberen. Ze sporen die op door gebruik te maken van echolocatie. De vleermuizen produceren bijzonder hoge tonen die weerkaatsen op dieren en voorwerpen. Die echo vangen ze op en zo 'horen' ze hun prooien en vliegen ze ondanks de duisternis ook nooit ergens tegenaan. Alle vleermuissoorten zijn beschermd in ons land.

Ook in de stad kan je dus zeer interessante beestjes spotten. En door restauraties op een doordachte manier aan te pakken, creëer je nieuwe habitats voor erg nuttige dieren", besluit schepen De Meester.

Interessante links

http://www.slechtvalken-sint-niklaas.be/index.html

http://www.youtube.com/watch?v=PLfkC3IOyU8&t=64s