Project 33 maakt van stadswoestijn nieuw ecosysteem
07 Mei 2024
Een van onze speerpunten uit ons verkiezingsprogramma in 2018 is nu realiteit geworden. De dorre vlakte onder de spoorwegbrug ontwikkelt zich met Project 33 tot een nieuw ecosysteem met veel groen, water én kunst met een participatieve tint.
Al meer dan 50 jaar snijdt de spoorwegbrug door Sint-Niklaas. Al meer dan 50 jaar kijken bewoners uit op een stenen stadswoestijn waaronder zelfs onkruid niet kan gedijen. Met Project 33 - verwijzend naar de 33 brugpijlers die de spoorweg dragen - wilde de stad groen en licht op de brug brengen. Een eerste wandeling onder de brug bij de opening op 5 mei leerde ons dat de natuur flink haar best aan het doen is om die doelstellingen te halen. Weliswaar een stevig handje geholpen door inventieve ontwerpers...
De spoorwegbrug vergroenen bleek gemakkelijker gezegd dan gedaan. Er is namelijk een reden waarom er al meer dan 50 jaar lang zelfs geen sprietje gras groeit onder de brug. Schepen voor natuur Wout De Meester: "Het grootste deel van de ruimte krijgt weinig licht en al helemaal geen water. De brug vangt alles op. Dat zijn geen ideale omstandigheden om planten te laten groeien. We hebben meerdere tests uitgevoerd en die wezen uit: zonder water geen planten. We moesten dus eerst op zoek naar een oplossing om water onder de brug te krijgen. Via een ingenieus systeem leiden we het water van de brug nu af via kanaaltjes en buizen naar verschillende vijvertjes. Daarrond proberen we nu een heel ecosysteem te creëren met planten die het onder deze omstandigheden goed doen. Dat is een proces van gissen en missen, maar de testzones die we vorig jaar aanplantten, laten zien dat het op termijn een mooi resultaat kan opleveren."
Uitdagend
De stad legde een heel traject af alvorens tot de huidige invulling te komen. De 33 brugpijlers overspannen een ruimte van in totaal 800 meter boven en langs enkele van de drukste verkeersaders van de stad. Met een uitdagende beheersstructuur bovendien. De wegen langs de brug worden beheerd door het Agentschap Wegen en Verkeer, de brug zelf door Infrabel. Met Fluvius komt er - voor de verlichting die er binnenkort nog bijkomt - nog een extra partner bij. Daarnaast stond het van in het begin vast dat er zo veel mogelijk met lokale partners gewerkt zou worden. Inwoners, maar ook scholen én lokale ondernemers.
Bijzonder effect
Voor het concept tekende Kris Drieghe van Hol-architecten. Schepen voor participatie Bart De Bruyne: "De ruimte onder de brug evolueert van een stadswoestijn naar een groene ruimte die bewandelbaar is met een prominente ruimte voor kunst. Als je onder de brug wandelt, valt de typische structuur van de pijlers nog meer op. Dat in combinatie met vijvertjes en groen geeft een bijzonder effect. Nu de aanplant gebeurd is, is het aan de natuur om haar werk te doen zodat zich hier een ecosysteem kan ontwikkelen."
Work in progress
Vele Sint-Niklazenaren droegen letterlijk een steentje bij tot de realisatie. "De leerlingen van de Biobroeders zorgden voor de aanplant en de sculpturen zijn opgebouwd uit honderden kleinere stenen die inwoners in workshops gefabriceerd hebben. De bakstenen verwijzen naar de steenbakkerijen van SVK die hier in de buurt lagen. De vorm van de stenen is geïnspireerd op de pijlers van de brug, afgewisseld met 3D-geprinte sculpturen met vormen die je elders in de stad ook terugvindt", verduidelijkt schepen De Bruyne. Project 33 is overigens nog niet helemaal klaar. Fluvius belooft een op maat gemaakte belichting die de betonstructuren 's avonds in een bijzondere sfeer laat baden. "En street art op maat kan het geheel een nog specialere touch geven. Maar laten we eerst het groen de kans geven om de ruimte in te nemen. Dit is echt een work in progress dat pas binnen twee à drie jaar op zijn mooist zal zijn", besluit schepen De Bruyne.