Stad Sint-Niklaas engageerde zich om tegen 2050 energieneutraal te zijn. Eén van de belangrijkste acties om dat doel te bereiken, is het afsluiten van een energieprestatiecontract. Dat moet er finaal voor zorgen dat de stad 39 % minder energie zal verbruiken.

Op donderdag 16 november werden de eerste resultaten van het energieprestatiecontract dat de stad Sint-Niklaas met Luminus Solutions afsloot officieel voorgesteld. Minister van Energie Tinne Van der Straeten kwam naar Sint-Niklaas afgezakt om de stad een hart onder de riem te steken en te feliciteren met de geleverde inspanningen.

Schepen voor gebouwen Bart De Bruyne is trots op het contract: "Op dit vlak verricht Sint-Niklaas echt pionierswerk. Een contract van die grootte en looptijd is bij Vlaamse steden en gemeenten ongezien. Met Luminus Solutions hebben we een sterke partner gevonden om samen die uitdaging aan te gaan. Na vele jaren van voorbereiding - het pad werd in de vorige bestuursperiode geëffend door Wout De Meester - is het contract begin 2022 ingegaan. In het begin was het wat zoeken, maar na goed één jaar werken hebben we onze doelstellingen al overtroffen."

Wat betekent zo'n energieprestatiecontract precies?

Bart De Bruyne: "De stad is in zee gegaan met een externe firma om 9 stadsgebouwen 10 jaar lang te beheren. Deze partner - een zogenaamde Energy Service Company of ESCO - zal gedurende die tijd investeringen doen om het energieverbruik in deze gebouwen drastisch te doen dalen. Contractueel is een besparing van 39 % vooropgesteld. Behalen ze die niet, dan betalen ze een boete. Realiseren ze een grotere besparing, dan pikken ze een graantje mee van die besparing."

Voor dit contract betaalt de stad 12.3 miljoen euro. Een stevige investering voor een stad als Sint-Niklaas.

"Dat klopt, maar het is er wel eentje die zichzelf terugbetaalt. Het hoofddoel blijft immers om het energieverbruik van enkele grote en veelgebruikte gebouwen terug te dringen. Binnen de stad hebben we noch het personeel, noch de knowhow om dit zo grondig aan te pakken. Het zou ons meer tijd én geld kosten om dergelijke resultaten te behalen. Het gaat bovendien om een looptijd van 10 jaar: we werken echt op langere termijn samen met een partner die ook meedenkt op langere termijn.

Ze beperken zich niet enkel tot het energiezuiniger maken, maar werken ook aan het comfort van werknemers en bezoekers. Daarnaast houden ze ook rekening met de restwaarde: na de looptijd van 10 jaar moet het gebouw in kwestie zijn waarde minimaal behouden hebben. Zowel de stad als de ESCO komen er op het einde van de rit beter uit."

Welke investeringen staan daar tegenover?

"Dat wordt gebouw per gebouw bekeken. De omstandigheden zijn immers overal anders. Sommige gebouwen zijn tamelijk recent, andere vragen wat stevigere investeringen. Zo werd in de Stadsschouwburg dakisolatie geplaatst en werden de stookplaats en de luchtgroepen vervangen. In het Stedelijk Museum Stem werd het dak aangepakt en kwamen er zonnepanelen, net als in sporthal De Witte Molen. Zo maakt Luminus voor elk gebouw een specifiek plan op met ingrepen die het energieneutraal moeten maken."

Waarom maar 9 gebouwen? De stad telt toch een pak meer gebouwen?

"Dat is inderdaad maar een stukje van ons patrimonium: in totaal heeft de stad 156 gebouwen in haar bezit. Dat is sowieso veel te veel. Daar zitten grote en vaak gebruikte gebouwen als het stadhuis tussen, maar ook bijvoorbeeld kaarters- en buurthuisjes. Alle gebouwen extern laten beheren zou onbetaalbaar zijn.

Aan de selectie van de gebouwen is een lange voorbereiding voorafgegaan. We kozen voor 9 gebouwen die ook in de toekomst nog vaak gebruikt zullen worden en die stuk voor stuk een (te) hoog verbruik hebben. Ter voorbereiding hebben we al onze gebouwen grondig gescreend, tot in het kleinste detail."

Wat met andere grote sites als het stadhuis en het techniekhuis?

"Voor nieuwe gebouwen is bijna energieneutraal de norm. De nieuwe stadhuisvleugel of het toekomstige zwembad beantwoorden hier volledig aan. Het stadhuis hebben we er bijvoorbeeld uitgelaten omdat daar een specifiek traject voor loopt. Een deel van het gebouw is ook een beschermd monument, wat alles nog wat complexer gemaakt. De renovatie van het techniekhuis is onlangs gestart: de investeringen die daar nodig zijn, zijn veel ruimer dan enkel energiebesparing.  Onze grootste slokop zit er overigens niet bij: het stedelijk zwembad kost ons jaarlijks handenvol geld aan energie. Omdat het de deuren sluit eens het nieuwe zwembad open gaat, is het zinloos hier nog verder in te investeren."

"Het is sowieso één van onze doelstellingen om het gebouwenpatrimonium in te krimpen en meer functies in minder gebouwen te clusteren. De lat ligt immers hoog: tegen 2050 moeten onze gebouwen klimaatneutraal zijn. Met dit energieprestatiecontract zetten we een belangrijke stap om die doelstelling ook te behalen."

Benieuwd naar de ingrepen die in Sint-Niklaas al gebeurd zijn? In dit filmpje kom je er alles over te weten: